10 năm du học và kinh doanh tại Úc, có hơn 1 triệu AUD khi mới 25 tuổi, Hoàng Tuấn Anh trở về Việt Nam thực hiện những dự án kinh doanh mới mẻ, nhiều rủi ro nhưng rất háo hức.
Bài học đầu tiên
Năm 2007, tốt nghiệp kỹ sư tại Melbourne, Tuấn Anh ở lại Úc một thời gian. Thay vì tìm sự ổn định ở một công ty nào đó, anh chọn "ra ngoài" khởi nghiệp mua bán.
"Ở một đất nước mà mọi thứ đều đã bão hòa, việc chọn ngành nghề kinh doanh không phải dễ. Biết vậy, nhưng tôi nghĩ chỉ có con đường kinh doanh tự chủ mới cho mình cơ hội", Tuấn Anh chia sẻ.
Phát hiện một điểm chuyên bán đồ điện máy có lỗi nhỏ nhưng chất lượng vẫn đảm bảo và được bảo hành như hàng chính hãng, giá rẻ, có khi thấp hơn tới 50% giá bán lẻ ngoài thị trường, Tuấn Anh nảy ra ý định kinh doanh mặt hàng này trên trang thương mại điện tử Ebay, thay vì bán tại cửa hàng với chi phí rất cao, khách hàng lại chuyển tiền trước nên có nguồn vốn để đặt hàng. Tuy nhiên, khó khăn đầu tiên là phải mua hàng với số lượng tối thiểu 200.000 AUD/tháng.
"Lúc đó, giá một chiếc tivi LCD khá đắt, có loại tương đương một chiếc Toyota Camry và lãi ít nhất 300 - 400 AUD, một cái tủ lạnh có khi lãi cả ngàn AUD. May mắn là ngay lô hàng đầu tiên, tôi đã bán được hơn 200.000 AUD và liên tiếp thu được khoản lợi nhuận kha khá. Từ đó, tôi có được cảm tình của nhà cung cấp nên được họ cho trả chậm", Tuấn Anh tâm sự.
Đồ điện máy bão hòa đúng lúc Chính phủ Úc triển khai chương trình hỗ trợ tấm cách nhiệt miễn phí cho người dân trị giá khoảng 2 tỷ AUD. "Thấy sản phẩm này có nhu cầu rất lớn, trong khi tất cả phải nhập từ nước ngoài, tôi quyết định buông thị trường điện máy và nắm ngay cơ hội mới nhưng phải mất mấy tháng tìm hiểu về tấm cách nhiệt và những quy định nhập khẩu của Úc. Sau đó tôi sang Nga, Trung Quốc để tìm nhà cung cấp. Khi có nguồn hàng, tôi lập công ty và chọn cạnh tranh bằng chất lượng", Tuấn anh kể. Chính vì sự nghiêm túc trong kinh doanh, Công ty T&T Furniture của Tuấn Anh đã trở thành một trong 5 công ty tại Úc cung cấp tấm cách nhiệt có uy tín nhất.
Trong lúc đang phấn chấn với công việc ấy, đột nhiên Chính phủ Úc yêu cầu ngừng chương trình cung cấp tấm cách nhiệt, bồi thường cho các doanh nghiệp nhập khẩu 10% tổng giá trị thiệt hại. Quyết định này ban hành đúng lúc hơn 1 triệu AUD tiền hàng của T&T Furniture đang về bằng đường biển, chưa kể lượng hàng tồn kho và lượng hàng đã đặt khiến việc kinh doanh bị tổn thất nặng nề.
"Sau sự cố này, tôi ngẫm ra kinh doanh có thể thất bại, vì vậy phải luôn đầu tư thêm về kiến thức, tài chính, mối quan hệ. Khi thấy kinh doanh tấm cách nhiệt thành công, chỉ trong 6 tháng đã có lợi nhuận hơn 1 triệu AUD, tôi đã vội vã tăng quy mô nên khi chính phủ thay đổi chính sách, bị tổn hại rất lớn. Nếu có kinh nghiệm và cẩn trọng hơn, có lẽ tôi đã tránh được thiệt hại nặng nề đó.
Top 3 khóa điện tử
Chuẩn bị về nước, Tuấn Anh tìm hiểu các ngành hàng tiềm năng và thấy ở Việt Nam, người dân vẫn giữ thói quen dùng khóa cơ, thị trường khóa điện tử mới manh nha, đa số nằm trong tay các công ty nước ngoài. Xác định đây là lĩnh vực phải đi đường dài, Tuấn Anh mất gần nửa năm để đàm phán, cam kết doanh số với công ty sản xuất khóa mang thương hiệu PHG Lock tại Úc.
"Cuối cùng tôi đã trở thành nhà phân phối độc quyền của thương hiệu này tại khu vực Đông Nam Á và Công ty CP Vũ Trụ Xanh ra đời. 7 năm qua, doanh thu năm sau luôn tăng gấp đôi so với năm trước và Vũ Trụ Xanh đứng vào top 3 các doanh nghiệp phân phối khóa điện tử tại Việt Nam", Tuấn Anh kể.
Để đạt doanh thu tăng trưởng từ 20% lên 30%/năm, Tuấn Anh chọn hướng đi khác biệt: đầu tư hơn 3 triệu USD tham gia 40 kỳ triển lãm tại các hội chợ trong và ngoài nước, xây dựng các trung tâm bảo hành và 300 đại lý.
Tuấn Anh chia sẻ: "Thời gian đầu đem khóa thông minh đi chào, ai cũng lắc đầu, thậm chí ký gửi cũng không nhận vì sợ bán không được, lại mất chỗ trưng bày. Vì vậy, tôi đã tặng khóa hoặc giảm 50% giá cho đại lý dùng thử. Tôi nghĩ, chỉ khi người bán hiểu và ưa thích sản phẩm thì họ mới nhiệt tình giới thiệu cho người khác. Tiếp theo đó tôi thực hiện chiến lược "song hành": xem đại lý là đối tác nên có mức chiết khấu cho họ khá cao.
Tôi lại hợp tác với các nhà sản xuất khóa cơ có tên tuổi để họ giới thiệu khóa điện tử cho đại lý. Nhân viên của Vũ Trụ Xanh tìm đến các chủ đầu tư căn hộ cao cấp, biệt thự, khu đô thị để chào bán sản phẩm, đã ký được hợp đồng với nhiều nhà phát triển bất động sản. Hiện, 90% đại lý khóa tại TP.HCM đang bán hàng cho PHG Lock, gần 40% cửa hàng bán khóa treo bảng hiệu PHG Lock".
Mất nhiều thời gian và kinh phí để đào tạo nhân sự cho trung tâm bảo hành, nhiều người khuyên "không nên" vì đó là công việc của nhà sản xuất. Nếu có trục trặc về hợp đồng thì việc đầu tư ấy sẽ thành "công dã tràng". Nhưng Tuấn Anh lại có quan điểm khác: "Muốn cạnh tranh dài hạn, nhất định phải đầu tư nghiêm túc, từ đó đẩy mạnh thị trường sang các nước và gắn thương hiệu với nhu cầu người dùng. Nghĩa là hễ nói đến khóa điện tử phải nhớ đến PHG Lock.
Với mô hình nhà phân phối, yếu tố quyết định thành công lâu dài chính là đối tác. Vì vậy phải chọn đúng đối tác. Ưu điểm của doanh nghiệp Úc là luôn đặt chữ tín lên trên hết và rất trân trọng sự trung thành của đối tác, biết lỗ nhưng họ vẫn thực hiện cam kết. Về khách quan, nếu họ không làm đúng hợp đồng thì có thể bị kiện đến phá sản. Vừa rồi tôi có chuyến hàng bị trễ do bão trên biển nên đối tác đã bỏ ra gấp 4 lần chi phí để gửi hàng bằng đường hàng không. Vũ Trụ Xanh cũng áp dụng cách làm của các công ty Úc khi kinh doanh ở Việt Nam".
Tuấn Anh tiếp tục thành lập Công ty Rubik để kinh doanh cửa hàng mua sắm, ăn uống, nhà trọ làm từ container cũ. Tuấn Anh nói: "Lượng container hết hạn sử dụng rất nhiều nhưng chất lượng vẫn rất tốt. Vì vậy, nếu sử dụng container để làm nhà trọ, ki-ốt, cửa hàng cho thuê sẽ có lợi đơn lợi kép".
Sau khi lắp đặt thử 2 container làm nhà trọ và thấy có lãi, đầu 2016, Tuấn Anh đầu tư xây dựng chợ phiên Eco Box - một tổ hợp gồm cửa hàng mua sắm, ăn uống được làm từ container cũ đặt tại khu dân cư Celadon City, quận Tân Phú, TP.HCM với thời gian hoàn vốn theo tính toán khoảng một năm rưỡi. Cuối năm 2016, Rubik khai trương khu mua sắm, ẩm thực, giải trí Rubik Zoo tại Thảo Cầm Viên.
Với vốn đầu tư khoảng 1 triệu USD, chỉ mất một tháng lắp dựng, trong khi nếu dùng các loại vật liệu kiên cố khác, vốn đầu tư phải lên tới 5 triệu USD và thời gian thi công phải ít nhất một năm, Tuấn Anh đã chứng minh hiệu quả của việc dùng container.
Trên nền tảng đó, Tuấn Anh đưa ra kế hoạch đầu tư khoảng 20 nhà trọ bằng container trong vòng 5 năm tới trên những khu đất đang chờ xây dựng nhà cửa. "Lợi thế của những lô đất này là giá thuê rẻ nên giá cho thuê nhà cũng rẻ, phù hợp khách hàng là sinh viên, công nhân", Tuấn Anh phân tích.
